691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında bölgelerde faaliyet göstermeye başlayan şirketler aylık olarak Yönetici Şirkete Aylık Muafiyet – Faaliyet Raporu vermek zorundadırlar.
Yönetici Şirkete sunulan ve onaylanan projeye istinaden ilgili aya ait proje ilerleme bilgilerinin girilmesi gerekmektedir. Bu bölümden dikkat edilmesi gereken en önemli konu ilgili projede çalışan ve bordroda gösterilen personellerin seçilmesidir.
Muafiyet raporu doldurulurken dikkat edilmesi gereken en önemli başlıktır. Bu bölümde şirketlerin ilgili ayda yararlanılan, Gelir Vergisi İstisnası, KDV İstinası, SGK Primi İşveren Hissesi Desteği, Gümrük Vergisi İstisnası, Makine ve Teçhizat Alımındaki KDV İstisnası Tutarları yazılmalıdır.
Muafiyet Türleri:
• Katma Değer Vergisi (KDV) İstisnası: Firmanın elde ettiği ürün veya hizmet satış gelirleri üzerinden tahakkuk eden KDV’nin muafiyet tutarı yazılır
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İşveren Hissesi Desteği: AR-GE projelerinde çalışan personelin ücretleri üzerinden alınan SGK işveren primi muafiyeti tutarı yazılır.
• Ar-ge ve Destek Personeli Gelir Vergisi İstisnası : Ar-Ge ve Yazılım Personeli ve Destek Personeline ödenen ücretlerden yararlanılan Gelir Vergisi istisnası tutarı yazılır.
• Gümrük Vergisi İstisnası : AR-GE, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşyalarda yararlanılan KDV istisnası tutarı yazılır.
• Makine ve Teçhizat Alımındaki KDV İstisnası : Yönetici Şirket tarafından onaylanan Ar-Ge, tasarım ve yenilik projelerinde kullanılmak üzere yeni makine ve teçhizat alımlarda yararlanılan KDV istisnası tutarı yazılır.
İçinde bulunduğunuz dönemde, gerekli alanlarla ilgili herhangi bir hareketliliğiniz yok ise HAREKETİM YOK tuşuna basarak o dönemi hareketsiz geçebilirsiniz.
Bu bölümde İhracatçılar Birliği, Kosgeb, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TTGV, Tübitak, Avrupa Birliği, Kalkınma Ajansı, TAGEM, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, Ekonomi Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı vb kurumlardan alınan fonların bilgileri ve tutarları yazılmaktadır.
Şirketlerin ilgili dönemde Patent, Faydalı Model, Marka Tescil, Sertifika, Endüstriye Tasarım, CE Belgesi, Coğrafi İşaretler, Telif Hakkı vs başvurularının olması durumunda bu bölüm üzerinden bildirim yapılması gerekmektedir.
Onaylanan projeye ait Uluslararası veya Üniversitelerle Ortak akademik yayınların olması durumunda bu alan üzerinden bildirim yapılmaktadır.
Aylık bazda hangi projeden ne kadar gelir elde edilmiş ise bu bilgiler girilerek kayıt altına alınır. HAREKETİM YOK tuşu ile eğer o dönemde parasal bir faaliyet olmamış ise herhangi bir gelir belirtmeden görevi kapatabilirsiniz.
Gelir Türleri:
• Ürün Satış Gelirleri: Proje kapsamında geliştirilen ürünlerin satışından elde edilen gelirler.
• Lisans Gelirleri: Proje sonucunda ortaya çıkan patent, yazılım veya diğer fikri mülkiyet haklarının lisanslanmasından elde edilen gelirler.
• Hizmet Gelirleri: Proje kapsamında verilen danışmanlık, teknik destek veya diğer hizmetlerden elde edilen gelirler.
Gelir Tutarı: Proje kapsamında yapılan satışların toplam tutarı yazılır.
Bu bölümde ilgili ayda şirketlerin onaylanan projelerine istinaden Personel Giderlerini, Üniversite İş Birliği Giderlerini, Ofis Kira Giderlerini, Ofis İşletme Giderlerini, Diğer Giderlerini ve Akademisyen Danışmanlık Giderlerini bildirmektedirler.
Muhasebe Kayıt Düzeni ve raporlaması gider tiplerine uygun olarak sınıflandırılarak ilgili gider tutarları girilir.
Gider Türleri:
• Personel Giderleri: Projeye dahil olan personelin maaşları, sigorta primleri ve yan hakları gibi maliyetler. Bu kalemde, personelin projede geçirdiği süreyle orantılı olarak hesaplanan giderler yer alır.
• Yatırım Giderleri: Proje kapsamında kullanılan makine, teçhizat, yazılım veya laboratuvar ekipmanları gibi maddi varlıkların maliyetleri.
• Hammadde ve Malzeme Giderleri: Proje için satın alınan hammadde, malzeme ve sarf malzemelerinin giderleri.
• Dış Hizmet Alımları: Danışmanlık, dış laboratuvar hizmetleri veya başka firmalardan alınan hizmetler gibi projeye yönelik dış kaynak kullanımının maliyetleri.
• Seyahat ve Konaklama Giderleri: Proje kapsamında yapılan iş seyahatlerinin ve konaklama masraflarının giderleri.
• Genel İdari Giderler: Proje için yapılan elektrik, su, ofis malzemesi gibi genel işletme giderleri.
Bu bölümde şirketlerin onaylanan projelerine istinaden ilgili aydaki Yurtdışından alımları ve Yurtdışı satışlarına ait bilgiler bildirilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken konu tutarların USD olarak bildirilmesi ve ithalat ve ihracat yapılan ülkenin seçilmesidir.
Proje gelir bilgileri kartı ile aynı olmakla beraber tek fark, şirketlerin TGB içerisinde yer alan birimlerinden proje haricinde yapılan satış tutarlarının girilmesidir.
Gelir Türü: Bu alana girebileceğiniz 3 çeşit veri mevcuttur. Bunlar Destek Geliri, Danışmanlık Geliri ve Diğer gelirlerdir.
Gelir: TGB içerisinde yer alan birimlerinden proje haricinde yapılan satış tutarları girilir.
Proje gider kartı ile aynı olmakla beraber tek fark, şirketlerin TGB içerisinde yer alan birimlerinden proje haricinde yapılan gider bilgilerinin girilmesidir. Bu bölümde de yine şirketlerin ilgili aydaki Personel Giderlerini, Üniversite İş Birliği Giderlerini, Ofis Kira Giderlerini, Ofis İşletme Giderlerini, Diğer Giderlerini ve Akademisyen Danışmanlık Giderlerini bildirmektedirler.
Gider Türleri:
• İdari Giderler: Firmanın AR-GE dışındaki idari operasyonları için yapılan harcamalar. Örneğin:
o Ofis kirası
o Ofis malzemeleri
o Elektrik, su, doğalgaz gibi işletme giderleri
• Personel Giderleri: AR-GE projeleri dışında çalışan personelin maaşları, SGK primleri ve yan haklar. Proje dışında kalan personel sayısı ve bu personelin aylık maliyetleri belirtilmelidir.
• Pazarlama ve Satış Giderleri: Firmanın proje dışı faaliyetleri ile ilgili reklam, tanıtım, satış ve pazarlama masrafları.
• Eğitim ve Danışmanlık Giderleri: Proje dışı faaliyetler için alınan eğitimler veya danışmanlık hizmetlerinin giderleri.
• Finansal Giderler: Proje dışı finansal işlemler (kredi geri ödemeleri, faiz giderleri vb.).
Proje dış ticaret bilgileri kartı ile aynı olmakla beraber tek fark, şirketlerin TGB içerisinde yer alan birimlerinden proje haricinde yapılan ithalat ve ihracat bilgilerinin girilmesidir.
1. Proje Bazlı Ayrı Raporlama:
• Eğer firma birden fazla proje yürütüyorsa, her proje için ayrı ayrı rapor hazırlanmalı ve tüm bilgiler proje bazlı olarak girilmelidir. Her bir proje için ilgili ayda yapılan faaliyetler, giderler ve muafiyetler ayrı raporlanmalıdır.
2. Hareket Olmayan Aylar:
• Eğer raporlanacak ayda herhangi bir hareket (gelir, gider vb.) yoksa "Hareketim Yok" seçeneği mutlaka işaretlenmelidir. Aksi takdirde rapor tamamlanamaz ve bu eksiklik daha sonra sorun yaratabilir.
3. Portal Üzerinden Raporlama:
• Tüm bilgiler, ilgili portal üzerinden eksiksiz ve doğru şekilde girilmelidir. Portal üzerinden girilen veriler doğrultusunda rapor sistem tarafından oluşturulacaktır.
4. Proje Giderleri ve Proje Dışı Giderler:
• Kira ve İşletme Giderleri: Bu konuda en sık yapılan hata, kira ve işletme giderlerinin yalnızca projede çalışan personele ait giderler olarak muhasebeleştirilmesidir. Proje kapsamında olmayan personel de bölge içerisinde bulunduğu için bu giderlerden pay almalıdır.
• Kira ve işletme giderleri, projede çalışan ve proje dışı personeller arasında doğru bir şekilde dağıtılmalıdır. Bu dağıtım personel sayısına göre yapılmalıdır.
5. Gider Dağılımı Örneği:
TTT A.Ş. firması için kira ve işletme giderlerinin dağılımı:
• Toplam Kira Gideri: 15.000 TL (KDV hariç)
• Toplam Personel Sayısı: 15 kişi (X Projesinde 5 kişi, Y Projesinde 6 kişi, proje dışı 4 kişi)
• Personel Başına Kira Gideri: 1.000 TL (15.000 TL / 15 kişi)
• Toplam İşletme Gideri: 7.500 TL (KDV hariç)
• Personel Başına İşletme Gideri: 500 TL (7.500 TL / 15 kişi)
Kira Gideri Dağılımı:
• X Projesi (5 kişi): 5.000 TL (1.000 TL x 5 kişi)
• Y Projesi (6 kişi): 6.000 TL (1.000 TL x 6 kişi)
• Proje Dışı (4 kişi): 4.000 TL (1.000 TL x 4 kişi)
İşletme Gideri Dağılımı:
• X Projesi (5 kişi): 2.500 TL (500 TL x 5 kişi)
• Y Projesi (6 kişi): 3.000 TL (500 TL x 6 kişi)
• Proje Dışı (4 kişi): 2.000 TL (500 TL x 4 kişi)
Bu dağılım şablonuna göre kira ve işletme giderleri her bir proje ve proje dışı çalışanlar arasında doğru bir şekilde paylaştırılmalıdır.
6. Personel Giderleri:
• Personel giderleri bordro üzerindeki ve muhasebe kayıtlarındaki bilgilere göre proje bazlı olarak yazılmalıdır. Projede çalışan personelin giderleri projeye göre ayrıştırılmalı, proje dışı personelin giderleri de ayrı bir kartta muhasebeleştirilmelidir.
7. Sonuç:
• Aylık Muafiyet-Faaliyet Raporu hazırlarken dikkat edilmesi gereken en kritik nokta, giderlerin doğru bir şekilde dağıtılmasıdır. Özellikle kira ve işletme giderleri, proje çalışanları ile proje dışı personel arasında dengeli bir şekilde paylaştırılmalıdır. Bu süreçte muhasebe kayıt düzeninin raporlamaya uygun şekilde oluşturulması, rapor oluşturulurken muhasebe kayıtlarına ve ek belgelerine sadık kalınması, raporun doğruluğunu ve denetim süreçlerinin sorunsuz geçmesini sağlar.