TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ UYGULAMA REHBERİ -10 NAKDİ SERMAYE İNDİRİMİ
TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ UYGULAMA REHBERİ -10
NAKDİ SERMAYE İNDİRİMİ
Türkiye’de sermaye artırımı yapan şirketlere sağlanan bir vergi teşvikidir. Bu teşvik, şirketlerin nakit sermaye artırımlarını özendirmek ve finansman maliyetlerini düşürmek amacıyla getirilmiştir. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesi kapsamında düzenlenmiştir ve şirketlerin nakdi sermaye artırımları sonucunda belirli bir indirim oranıyla kurumlar vergisi matrahlarını azaltmalarına olanak tanır.
Nakdi Sermaye İndiriminin Kapsamı
Nakdi sermaye indirimi, sermaye artırımı yapan ve bu artırımı nakit olarak gerçekleştiren anonim şirketler ve limited şirketler için geçerlidir. Sermaye artırımının emisyon primi, gayrimenkul satış kazançları veya geçmiş yıl kârları gibi yollarla değil, doğrudan nakit olarak yapılması gerekmektedir. Nakit olarak artırılan sermayenin belirli bir oranı, her yıl şirketin vergi matrahından indirilebilir.
Nakdi Sermaye İndirimi Nasıl Hesaplanır?
- Nakdi Sermaye Artırımı:
- Nakdi sermaye artırımı yapan şirketler, artırdıkları sermayenin belirli bir oranını vergi matrahlarından indirebilirler.
- İndirimin hesaplanabilmesi için sermaye artırımının nakit olarak gerçekleştirilmesi şarttır.
- İndirim Oranı:
- İndirim oranı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan yıllık reeskont faiz oranının %50’si kadardır.
- Bu oran, her yıl değişiklik gösterebilir, ancak genel uygulama reeskont faiz oranının yarısıdır. Bu da şirketlerin sermaye artırımlarının her yıl belirli bir kısmını vergi matrahından indirmelerine olanak tanır.
- Hesaplama Formülü: Nakdi sermaye indirimi şu şekilde hesaplanır:
Nakdi Sermaye İndirimi = (Nakdi Sermaye Artırımı) x (TCMB Faiz Oranı) x (Süre / 12)
Bu tutar, yıllık kurumlar vergisi matrahından indirilebilecek tutarı gösterir.
- Sermayenin Vergi Matrahından Düşülmesi:
- Nakdi sermaye artırımı sonucunda hesaplanan indirim, yıllık kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılır. İndirilecek tutar, yıllık olarak hesaplanır ve her yıl kurumlar vergisi matrahından düşülür.
- İndirim hakkı, sermaye artırımının gerçekleştiği dönemden itibaren her yıl kullanılabilir ve sermayenin artırıldığı yıldan sonraki yıllarda da devam eder.
Nakdi Sermaye İndiriminden Kimler Yararlanabilir?
- Anonim Şirketler (A.Ş.) ve Limited Şirketler (Ltd. Şti.) sermaye artırımlarını nakit olarak gerçekleştirdiklerinde nakdi sermaye indiriminden faydalanabilirler.
- Sermaye artırımı, şirketin özkaynak yapısının güçlendirilmesine yönelik olmalı ve nakit olarak yapılmalıdır. Sermaye artırımı nakit dışı varlıklar (gayrimenkul, mal veya menkul değerler) yoluyla yapıldığında bu indirimden yararlanılamaz.
Nakdi Sermaye İndirimi İstisnaları
Nakdi sermaye indiriminden bazı durumlarda faydalanılamaz. İndirimden yararlanılamayan durumlar şunlardır:
- Mevcut Sermayenin İç Kaynaklardan Artırılması:
- Geçmiş yıl karlarının, emisyon primlerinin veya gayrimenkul satış kazançlarının sermayeye eklenmesi yoluyla yapılan sermaye artırımları nakdi sermaye indirimine tabi değildir. İndirim sadece nakit olarak yapılan sermaye artırımları için geçerlidir.
- Serbest Bölgelerde ve Offshore Finans Şirketlerinde Uygulanmaz:
- Serbest bölge faaliyetlerinde bulunan firmalar ve offshore finans şirketleri bu indirimden yararlanamaz.
- İndirim Oranının Yükseltilmesi:
- İmalat sanayisinde faaliyet gösteren şirketler için bu oran %75’e kadar artırılabilir. Yani imalat sanayiinde nakit sermaye artırımı yapan şirketler için daha yüksek bir indirim oranı uygulanabilir.
- Bunun dışında, halka açılmış veya Borsa İstanbul’da işlem gören şirketler için bu indirim oranı %100’e kadar çıkarılabilir.
Örnek Hesaplama:
Bir şirket, nakit sermayesini 1.000.000 TL artırmış olsun ve TCMB tarafından açıklanan yıllık reeskont faiz oranı %15 olarak belirlenmiş olsun. Bu durumda, nakdi sermaye indirimi şu şekilde hesaplanır:
- İndirim oranı: %15 / 2 = %7,5
- Nakdi sermaye indirimi: 1.000.000 TL × %7,5 = 75.000 TL
Bu şirket, 1.000.000 TL nakit sermaye artırımı yaparak her yıl 75.000 TL’yi kurumlar vergisi matrahından düşebilir.
Nakdi Sermaye İndirimi Avantajları
- Vergi Avantajı: Şirketler, nakdi sermaye artışları ile her yıl kurumlar vergisi matrahlarını düşürebilir, böylece vergi yüklerini hafifletirler.
- Özkaynak Güçlendirme: Şirketlerin özsermaye yapısının nakit artırımlarla güçlenmesi, finansal olarak daha sağlam bir yapıya kavuşmalarını sağlar.
- Uzun Vadeli Kullanım: Nakit sermaye artırımı sonucu elde edilen vergi indirim hakkı, artırılan sermayenin yatırıldığı yıldan itibaren her yıl kullanılabilir, bu da uzun vadede şirketler için sürekli bir vergi avantajı yaratır.
Sonuç
Nakdi sermaye indirimi, şirketlerin özsermaye yapılarını güçlendirerek maliyet avantajı sağlamalarına yardımcı olan önemli bir vergi teşvikidir. Bu teşvik sayesinde, nakit sermaye artırımı yapan firmalar her yıl kurumlar vergisi matrahlarını düşürebilir ve finansman maliyetlerini azaltabilirler. Özellikle sermaye yapısını güçlendirmek isteyen şirketler için bu teşvik önemli bir avantaj sağlamaktadır.