Bizden Haberler

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ UYGULAMA REHBERİ -4 TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE SERİ ÜRETİM FAALİYETLERİ

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİ UYGULAMA REHBERİ -4

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNDE SERİ ÜRETİM FAALİYETLERİ

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde (teknoparklarda) faaliyet gösteren firmaların seri üretim faaliyetleri ve bu faaliyetlerden elde edilen kazançların vergisel istisnalarla nasıl değerlendirileceği, dikkatle takip edilmesi gereken karmaşık bir süreçtir. Seri üretim kavramı, özellikle yazılım ve AR-GE faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan ürünlerin pazara sunulması durumunda tereddütler yaratabilir.

Aşağıda, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde seri üretim faaliyetleri ve bu faaliyetlere dair önemli noktalar özetlenmiştir:

1. Seri Üretim ve İstisnaların Uygulaması:

• 1 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Tebliği'ne göre, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde yazılım ve AR-GE faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ürünlerin seri üretime tabi tutulup pazarlanması halinde, lisans, patent gibi gayrimaddi haklara isabet eden kazanç kısmı vergiden istisna tutulur.
• Ancak, üretim ve pazarlama organizasyonundan elde edilen kazançlar istisna kapsamına girmez.
• Uyarlama, yerleştirme, geliştirme, revizyon ve ek yazılım gibi faaliyetlerden elde edilen kazançlar da gayrimaddi haklara bağlanmamış olsa dahi istisna kapsamında değerlendirilecektir.

2. Gayrimaddi Hakların Ayrıştırılması:

• Seri üretimden elde edilen kazançların hangi kısmının lisans, patent gibi gayrimaddi haklara dayandığının belirlenmesi gerekir. Bu ayrıştırma, transfer fiyatlandırması esaslarına göre yapılmalıdır.
• Ancak, ayrıştırma konusunda standart bir oran bulunmamakla birlikte, vergi incelemelerinde %80 ile %85 oranında bir ayrıştırma genellikle makul kabul edilmektedir.

3. KDV İstisnası:

• 3065 Sayılı KDV Kanunu’nun geçici 20/1. maddesine göre, Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde 31.12.2028 tarihine kadar sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımları KDV’den istisnadır.
• Yazılımların CD, elektronik ortamda ya da bayi kanalıyla satışı da bu istisna kapsamına girer. Ancak, bayilerin bu yazılımı satışında genel hükümler gereği KDV hesaplanacaktır.

4. Örnek Hesaplama:

Örnek olarak, Bilkent Cyberpark Teknoloji Geliştirme Bölgesinde faaliyet gösteren TTT Bilişim Teknolojileri A.Ş. yazılım satışında istisna uygulamasını şöyle yapmıştır:

• Yazılım Satış Hasılatı: 500.000 TL
• Yazılım Satış Maliyeti: 150.000 TL
• Yazılım Satış Kazancı: 350.000 TL
• Gayrimaddi Hakka İlişkin İstisna Oranı: %85
• İstisnaya Tabi Kazanç: 297.500 TL
• İstisna Dışında Kalan ve Vergilendirilecek Kazanç: 52.500 TL (%15)

Bu hesaplamaya göre, 297.500 TL tutarındaki kazanç KDV ve Kurumlar Vergisi istisnasına tabi tutulacak, 52.500 TL tutarındaki kazanç ise vergilendirilecektir.

5. Seri Üretim ve Personel Ücretleri:

• Seri üretim faaliyetinde çalışan personelin ücretlerinde gelir vergisi istisnası uygulanmaz.

6. Ürün Türüne Göre Seri Üretim:

• Yazılım mı yoksa prototipi üretilmiş bir makine mi olduğuna göre seri üretim farklı değerlendirilebilir.
  • Yazılım: Lisans satışları, kiralama gibi farklı yollarla pazarlanabilir. Bu durumda yazılım tesliminin seri üretim olup olmadığı konusunda tereddütler olabilir.
  • Makine: Prototipi üretilmiş bir makinenin seri üretime tabi tutularak satılması, doğrudan seri üretim olarak kabul edilir.

7. Vergisel Riskler ve Öneriler:

• Teknokentlerde faaliyet gösteren firmalar, seri üretim kapsamında ürünlerini pazarlarken ve istisnaları uygularken dikkatli olmalıdırlar.
• Gayrimaddi hakların ayrıştırılması, sektör, pazar durumu gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir. İşletmelerin bu ayrıştırmayı yaparken riskleri minimize edecek şekilde hareket etmeleri önemlidir.

Sonuç:

Seri üretim kapsamında elde edilen kazançların lisans ve patent gibi gayrimaddi haklara dayanan kısmı, vergi istisnalarından yararlanırken; üretim ve pazarlama organizasyonu kazançları bu istisnaların dışında kalmaktadır. İşletmelerin, özellikle gayrimaddi hakların ayrıştırılması ve istisna uygulamalarında standart uygulamaların bulunmaması nedeniyle dikkatli olmaları ve muhasebe süreçlerini bu risklere uygun şekilde yönetmeleri gerekmektedir.