YURT DIŞINDAN TURİST GETİREN SEYAHAT ACENTALARINDA HİZMET İHRACATI İSTİSNASI VE MUHASEBE İŞLEMLERİ

YURT DIŞINDAN TURİST GETİREN SEYAHAT ACENTALARINDA HİZMET İHRACATI İSTİSNASI VE MUHASEBE İŞLEMLERİ

       Bilindiği üzere KDV Kanunumuzun 11/1-a maddesi ile ihracat teslimlerinden ayrı olarak yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetler de KDV'den istisna edilmiş, aynı Kanunun 12/2 maddesi uyarınca, bir hizmetin hizmet ihracı kapsamında değerlendirilmektedir.

Makalemizde bu istisna konusunun yurt dışından turist getiren (in coming) acentelerin yararlanma şartlarını inceleyeceğiz, bu istisnayı uygulamak için 4 temel şatın aynı anda yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlar;

v      Hizmet Türkiye’de Yurt dışında bulunan bir müşteri için yapılmış olmalıdır. (Yurt dışındaki müşteriden kasıt, ikametgahı işyeri, kanuni merkezi veya iş merkezi yurt dışında bulunan kişi veya kurumlar ile Türkiye’de faaliyet gösteren kuruluşların yurt dışında bulunan kendi acına faaliyet gösteren şubesi, temsilcisi acentesi veya bürosu anlaşılmalıdır.)

v      Fatura veya benzeri belgelerin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi gerekir.

v      Hizmet Bedelinin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi gerekmektedir. (yurt dışındaki müşteriden elden tahsil edilen nakit paralar istisna kapsamına alınamaz.)

v      Hizmetten Yurt dışında faydalanılmalıdır.

Şimdi yukarıda anlattığımız temel şartları örnekle açıklayalım,

ÖRNEK: Türkiye’de kurulu X seyahat acentesi yurt dışında bulunan Z acentesine göndereceği Y turist ailesinin Türkiye’de gezi, yeme-içme, konaklama vs. işleri ile ilgili olarak 20.000 USD fiyat teklifinde bulunmuştur, yurt dışındaki acente bu teklifi kabul etmiş ve parasını banka havalesi veya kredi kartı ile yapmıştır, turist ailesi Türkiye’ye gelmiş ve Türkiye’de kurulu X seyahat acentesi bu ailenin gezi, yeme-içme, konaklama vs masrafları için 15.000 USD masraf yapmıştır.

Hizmet İhracı İstisna Tutarının Belirlenmesi; X acentesi ilgili tur gelirlerini ilgili tur giderlerinden düşülerek o tura ait kâr/zarar tutarının belirlenmesi gerekir çünkü turist ailesi hizmetten yurt içinde yararlandığı için hizmet ihracı kapsamına girmemektedir ancak kalan kâr yurt içinde faydalanılmamıştır dolayısı ile hizmet ihracı kapsamına alınacaktır. 

Tur geliri :                   20.000 USD

Tur toplam maliyetİ(*):            15.000 USD

Tur konaklama maliyeti :   5.000 USD

Tur diğer maliyeti :         10.000 USD

KAR/ZARAR(**):             5.000 USD

*     Belirtilen Tutarlara KDV dahildir.

**    Hizmet ihracatı kapsamında değerlendirilecek tutar.

Fatura kesilirken yapılacak muhasebe kaydı

---------------------------------------/--------------------------------

340 ALINAN SİPARİŞ AVANSLARI                        20.000 USD

01        Z acentesi Y turist geliri              20.000 USD

     600      Yurt içi satışlar                                    15.000 USD

                 01        Konaklama gelirleri(1)                 4.237,29 USD               

                 02        Diğer gelirler                             8.474,57 USD

391      Hesaplanan KDV                                  2.288,14 USD

                 01        Konaklama KDV                         762,71  USD

                 02        Diğer gelirler KDV                       1.525,43 USD

601      Yurt dışı satışlar(2)                              5.000 USD

---------------------------------------/--------------------------------

Ancak bazen yurt dışındaki acenteler veya kuruluşlar para göndermeyip tahsilatı turist grubunun/ailesinin tur sonunda veya başında turist grubundan nakit olarak yapılmasını talep ediyor böyle bir durum da yukarıdaki örnekte belirtilen gelir ve gider tutarı aynı olsa bile söz konusu istisnadan yararlanılması mümkün değildir.

DİPNOTLAR

1.        KDV kanunumuzun 26.08.2008 tarihli 108 seri nolu 26799 sayılı KDV genel tebliği gereği 9/2/2008 (bu tarih dahil) tarihinden itibaren geceleme hizmet bedelinin seyahat acentesi tarafından hizmeti fiilen alan kişiye aktarılmasında, aktarılan geceleme hizmeti ve buna ilişkin komisyon toplamına % 8 KDV oranı uygulanacaktır. Yani fatura kesilirken otel konaklama bedeli %8 KDV oranına diğer giderler ise genel oranda KDV’ ne tabii olacaktır.

2.        Dönemin hizmet ihracı istisnası toplam tutarı ilgili dönemin KDV beyannamesinde Tablo 8 de tam istisna kapsamına giren işlemler bölümünde 302 kodlu 11/1-a madde numaralı hizmet ihracı olarak beyan edilmesi gerekmektedir. Fatura kesilirken istisna ayrı faturada gösterilebileceği gibi aynı faturada da gösterilebilir.

3.        Dövizli düzenlenen faturalarda V.U.K.’nun 215/2-a maddesi gereği Türk parası karşılığının gösterilmesi hüküm altına alınmıştır. Aksi takdirde cezai müeyyidelerle karşılaşılabilir. 
 
SMMM Şevket COŞKUN

Muhasebe Ücreti Öde
E-Mükellef Girişi