Makaleler

Maliye Bakanı’nın yakın zamanda medyaya yaptığı açıklamalardan en dikkat çekicisi; kuşkusuz, yüksek risk grubundaki mükelleflerin belirlenmesine yönelik Vergi İdaresi’nde yapılan çalışmalar.

Vergi Denetim Kurulu bünyesindeki Risk Analiz Merkezince geliştirilen yeni program ile birlikte riskli mükellef ve illerin tespit edilebileceği açıklandı. Geliştirilen yazılımla her mükellefin, sektörün ve ilin risk puanlaması yapılabilecek. Son dönemdeki Vergi Usul Kanunu’ndaki  elektronik uygulamalara ait düzenlemelerle de ( e-defter, e-fatura, e-arşiv, e-tebligat ) vergi denetimindeki etkinliği artırmak ve kayıt dışı ekonomi ile mücadele etmek amaçlanıyor.

Mükellefler açısından kuşkusuz ki en zaman alan uygulama, çeşitli kamu otoritelerine bulundukları beyan ve bildirimler… Kamu kurumları karşıt inceleme imkânı yaratabilmek adına da beyanlarında bazı düzenlemeler yapabiliyorlar. Örneğin; muhtasar beyannameye eklenen “İşyeri Sicil Bilgileri”, Vergi idaresi ve Sosyal Güvenlik Kurumu arasında bilgileri karşılaştırma imkânı sağlıyor. Başta Gelir İdaresi Başkanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan bildirimler olmak üzere, çeşitli kamu idarelerine mükellefler tarafından verilen bilgiler, Vergi Denetim Kurulu’nun Risk Analiz Merkezine aktarılarak mükelleflerin risk seviyesi kolayca tespit edilebilecek. Geliştirilen yazılımın 500’den fazla risk senaryosu test ederek tespitler yapabileceğini açıklayan Maliye Bakanı, yüksek riskli unsurlar olarak şunları sıraladı:

• Son 5 yıl içinde ikiden fazla zarar beyan etmek
• 36 ay boyunca sürekli devreden KDV beyan etmek
• Şirket ortakları ile yoğun ekonomik ilişki içerisinde bulunmak
• Vergi cenneti olan ülkelerle yüksek alım-satımı olmak

Bu senaryolar tüm mükellefler için ayrı ayrı uygulanacağı gibi, her bir mükellef her bir senaryo itibarıyla risk puanı alırken, mükelleflerin kendi verileri benze ölçekli mükelleflerin verileri ve sektör verileri ile karşılaştırılarak genel risk puanı belirlenecek. Belirlenen bu risk puanlarına göre incelemede öncelikli mükellefler ayrıştırılacak.

Bugüne kadar yapılan çalışmalarda tüm illerin risk puanı çıkartılmış durumda. Pek tabi ki vergisel açıdan en riskli illerin başında İstanbul geliyor. Bir başka sanayi kenti Kocaeli ile birlikte Hakkari, Siirt ve Diyarbakır da risk seviyesi yüksek olan iller. Ardahan, Bayburt, Edirne, Muğla ve Aydın ise risk seviyesi en düşük iller olarak tespit edilmiş durumda.

Tüm bu çalışmaların mükellefler nezdinde nasıl uygulanacağını ilerleyen günlerde hep birlikte göreceğiz.

Emre Ilgaz/http://www.kpmgvergi.com